ചില യാത്രാ വിശേഷങ്ങള്‍

( കുടുംബമാധ്യമത്തിലെ സ്വകാര്യത്തില്‍ 2012 നവംബര്‍ 30 നു  പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്. )

നമ്മളെപ്പോലെ,  അതീവ സാധാരണക്കാരായ  പെണ്ണുങ്ങള്‍ക്ക്  വീട്ടിനു പുറത്ത്   ഒറ്റയ്ക്ക്,  കഴിവതും  യാത്രകളില്ല. വീടകങ്ങളിലെ യാത്രകളാണു നമ്മള്‍ നടത്തുന്നതത്രയും. ഇനി അഥവാ ചക്കയിട്ടപ്പോള്‍  മുയല്‍ ചത്ത മാതിരി, തികച്ചും യാദൃച്ഛികമായി ഒരു യാത്ര വേണ്ടി വരികയാണെങ്കില്‍  നേരം നന്നായി പുലര്‍ന്നാല്‍ മാത്രം വീട്ടില്‍ നിന്നിറങ്ങുന്ന നമ്മള്‍ സന്ധ്യയാകും മുമ്പ്   തിടുക്കപ്പെട്ട്  വീട്ടിലെത്തുകയും ചെയ്യും. വൈകുന്നേരം  അഞ്ചുമണിയാവാറാവുമ്പോഴേ നമുക്ക്  പേടിയായിത്തുടങ്ങും. പകല്‍ വെളിച്ചത്തിലും ചിലപ്പോഴൊക്കെ  സംഭവിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും  ഇരുട്ടില്‍ ഉറപ്പായും  നമുക്ക് നേരിടേണ്ടി വരുന്ന  വെറും  പിച്ചലും മാന്തലും തുടങ്ങി  ഭയങ്കരന്മാരായ ഗോവിന്ദച്ചാമിമാര്‍ വരെ നമ്മെ പേടിസ്സ്വപ്നം കാണിക്കും. നമ്മെ കാത്തിരിക്കുന്നുവല്ലോ വീട്ടുകാരന്‍,  കുഞ്ഞുങ്ങള്‍, വയസ്സായ അച്ഛനമ്മമ്മാര്‍, നിര്‍വഹിക്കാനുള്ള  വീട്ടുചുമതലകള്‍ എന്നോര്‍ത്ത്  ഓരോ മിനിറ്റു താമസിക്കുമ്പോഴും  നമ്മള്‍  പരവശരാകുന്നു.  നേരം വൈകി വീട്ടില്‍ച്ചെല്ലുമ്പോള്‍ അവിടെ നമ്മെ എതിരേല്‍ക്കുന്ന  മുഖംവീര്‍പ്പുകളും താക്കീതുകളും  എന്താവും എന്നാലോചിച്ചും നേരിടേണ്ടി വരുന്ന ആരോപണങ്ങള്‍ക്ക് എന്തു വിശദീകരണങ്ങള്‍ നല്‍കുമെന്ന് പരിഭ്രമിച്ചും  യഥാര്‍ഥത്തില്‍ യാത്ര ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോഴും നമ്മള്‍  ഒരു യാത്രയും ചെയ്യുന്നില്ല. ഒരു കാഴ്ചയും കാണുന്നില്ല.

അടിസ്ഥാനപരമായി  നമ്മള്‍ അങ്ങനെ വിറച്ച് വിറച്ച് കഴിഞ്ഞു കൂടുന്നവരാണ്.  നമുക്ക് ഉശിരന്‍ യാത്രാവിവരണങ്ങള്‍  എഴുതാന്‍ പറ്റില്ല.   ഒരു യാത്രയെപ്പറ്റി ആലോചിക്കാന്‍ തുടങ്ങുമ്പോഴേ നമ്മള്‍ പല തരം പേടിവിവരണങ്ങള്‍  എഴുതിക്കഴിയും. ‘ എനിക്ക്  ഇങ്ങനെ  യാത്രചെയ്യേണ്ടി വരുന്നുവല്ലോ’  എന്ന സങ്കടത്തിലാണു നമ്മുടെ ഓരോ യാത്രയും തുടങ്ങുന്നത്. സങ്കടവും ഭയവും വേണ്ടായ്മയും പരിഭ്രമവും  ഒക്കെ ആയി യാത്ര ചെയ്യുന്ന നമുക്ക് യാത്രകള്‍  ആസ്വദിക്കാന്‍ ആവാത്തതില്‍ ഒരു അല്‍ഭുതവുമില്ല. സ്വയം ആസ്വദിക്കാനാവാത്ത  ഒരു യാത്രയുടെ എന്തു വിവരണമാണു എഴുതാന്‍ കഴിയുക? എല്ലാവരും ഒന്നിച്ചുള്ള യാത്രയിലാകട്ടെ വീടകങ്ങളിലെ നമ്മുടെ ചുമതലകള്‍ മിക്കവാറും യാത്രായിടങ്ങളിലേക്കും കൂടി സൌകര്യപ്രദമായി വ്യാപിക്കുകയാണു പതിവ്.  വീട്ടില്‍   നിന്നിറങ്ങിയാലും വീടിനേയും  തലയില്‍  ചുമന്നുകൊണ്ടാണ് നമ്മള്‍  യാത്ര പോവുന്നത്. 

രാവിലെ ജോലിക്കു പോകുന്നതും വൈകീട്ട്  വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുന്നതും മാത്രമാണ് ഭൂരിപക്ഷം സ്ത്രീകളുടേയും ഒറ്റയ്ക്കുള്ള യാത്രകള്‍. ഒരു പുതിയ സ്ഥലം കാണാനോ,  നിത്യ ജീവിതപ്രശ്നങ്ങള്‍  വല്ലാതെ മനസ്സ് മടുപ്പിക്കുമ്പോള്‍  ഒറ്റയ്ക്ക് ഒരു യാത്ര പോകാനോ ഒന്നും നമുക്ക് കഴിയില്ല. ഇക്കാര്യത്തില്‍  നമ്മള്‍ ഇപ്പോഴും വിക്റ്റോറിയന്‍ കാലഘട്ടത്തില്‍ തന്നെയാണ്.   ടിക്കറ്റ്  ബുക് ചെയ്ത് വലിയ തയാറെടുപ്പോടെയുള്ള നീണ്ട യാത്രകളെപ്പറ്റിയൊന്നുമല്ല ഞാന്‍ സംസാരിക്കുന്നത്. ടി വി ചാനലുകള്‍ സ്പോണ്‍സര്‍ ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീ യാത്രകളോ മിനുങ്ങുന്ന  മാഗസിനുകളുടെ  താല്‍പര്യത്തില്‍  കവറേജ് കിട്ടുന്ന യാത്രകളോ ഒന്നുമല്ല , എന്‍റെ വിവക്ഷ. സാധാരണ സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തില്‍   വീടിനു  നാലു കിലോ മീറ്റര്‍ അപ്പൂറത്തുള്ള  ബീച്ചോ അല്ലെങ്കില്‍ അണക്കെട്ടോ അതുമല്ലെങ്കില്‍  പ്രശസ്തമായ ഉദ്യാനമോ കാണാന്‍ പോകുന്നതു  പോലെയുള്ള ചെറിയ യാത്രകള്‍ കൂടി വിപുലമായ അകമ്പടിയില്ലാതെ ചെയ്യാന്‍ സാധിക്കാറില്ല. 

സ്ത്രീകള്‍ക്ക് അങ്ങനെ ഒറ്റയ്ക്ക്  ഒരു  ശാന്തി, ഒരു സമാധാനം ഒക്കെ ആവശ്യമുണ്ടോ എന്ന്  ആര്‍ക്കും ആലോചിക്കാന്‍ തന്നെ പറ്റുന്നില്ല. ഭര്‍ത്താവും കുട്ടിയും കുടുംബവും സന്തുബന്ധുക്കളും ഒന്നുമില്ലാതെ പെണ്ണിനെന്തു ശാന്തി ? സമാധാനം? അവള്‍ക്ക് ഏകാന്തതയും  അവളെക്കുറിച്ച് ആലോചിക്കാനുള്ള സമയവും അവളില്‍ തന്നെ അല്‍പ നേരം മുഴുകുവാനുള്ള അവസരവും ഒക്കെ ആവശ്യമുണ്ടോ?  പൊതുസമൂഹം സ്ത്രീക്ക്  ഇതൊന്നും ആവശ്യമില്ലെന്നും  ഇമ്മാതിരി തോന്നലുകള്‍  തന്നെ ഭയങ്കര അതിക്രമമാണെന്നും ഇങ്ങനെയാണു കുടുംബങ്ങള്‍  തകരാന്‍ തുടങ്ങുന്നതെന്നും പറയുന്നതുകൊണ്ട് ഭൂരിഭാഗം സ്ത്രീകളും തത്തകളെപ്പോലെ ഇങ്ങനെയൊക്കെ മൊഴിയും. ‘ അയ്യോ! എനിക്ക് ഒറ്റയ്ക്ക്   വീട്ടില്‍ നിന്ന് പുറത്തിറങ്ങാനേ തോന്നില്ല. ഞാനില്ലാത്തപ്പോള്‍  അദ്ദേഹം കഴിച്ചോ കുളിച്ചോ എന്നൊന്നുമറിയില്ലല്ലോ. ഞാനില്ലെങ്കില്‍ എന്‍റെ വീട്ടില്‍ പിന്നെ ഒരു കാര്യവും ശരിയാവില്ല.’  ഞാന്‍ ഒരു ദിവസം അവധിയെടുത്താല്‍  എന്‍റെ ഓഫീസ് അപ്പോള്‍ത്തന്നെ  ടപ്പേന്ന്  ഇടിഞ്ഞുപൊളിഞ്ഞു വീഴും എന്ന്  പറയുന്ന ചില പുരുഷന്മാരെപ്പോലെ...  ഉത്തരം താങ്ങുന്ന പല്ലികളാവാന്‍  എല്ലാവര്‍ക്കും ഒരേ താല്‍പര്യമാണ്. സ്ത്രീകളുടെ ഇമ്മാതിരി വര്‍ത്തമാനങ്ങള്‍ തങ്ങളോടുള്ള അപാരമായ സ്നേഹത്തിന്‍റെയും വിധേയത്വത്തിന്‍റെയും  പ്രത്യക്ഷ ലക്ഷണങ്ങളാണെന്ന് കരുതി  പുരുഷന്മാര്‍ പുളകം കൊള്ളുന്നു. ഓഫീസിലെ പ്രാമുഖ്യത്തെപ്പറ്റിയുള്ള  തന്‍റെ പുരുഷന്‍റെ പൊങ്ങച്ചം അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ ഉദ്യോഗപ്രൌഡിയുടെ വലുപ്പമാണെന്ന് കരുതി സ്ത്രീയും ആഹ്ലാദിക്കുന്നു.  ഇങ്ങനെയൊന്നും  പറയാത്ത സ്ത്രീയും പുരുഷനും ആകട്ടെ, നമ്മുടെ സമൂഹത്തിലും വീട്ടിലും  യഥാക്രമം സ്നേഹമില്ലാത്തവളും നിസ്സാര ജോലിക്കാരനുമായിത്തീരുന്നു.

ഈ ഭൂരിപക്ഷത്തിനിടയില്‍  ചില സ്ത്രീകള്‍  ജോലിയുടെ  പേരിലാണെങ്കിലും അസമയത്ത്  ദൂരയാത്രകള്‍  ചെയ്യുന്നുണ്ട്. വിചിത്രങ്ങളായ സാഹചര്യങ്ങളെ , അഭിമുഖീകരിക്കുന്നുണ്ട്.  അവരിലും യാത്രകള്‍, തനിച്ചുള്ള യാത്രകള്‍, വലിയ വിഷമവും ബുദ്ധിമുട്ടും തന്നെയാണുണ്ടാക്കുന്നത്. സാധാരണ നാട്ടു  ചന്തകളില്‍  പണിയെടുക്കുന്ന സ്ത്രീകള്‍  മുതല്‍  വലിയ  ഐ ടി കമ്പനി ഉദ്യോഗസ്ഥകള്‍ വരെ നീളുന്ന ഈ  സ്ത്രീ സമൂഹം  എന്തിനാണു പെണ്ണുങ്ങള്‍ നേരം കെട്ട നേരത്ത് ജോലിക്കാണെന്നും പറഞ്ഞ് വീട്ടില്‍ നിന്നിറങ്ങുന്നത് എന്ന പൊതുവായ  ചോദ്യത്തെ നേരിടേണ്ടതിനോടൊപ്പം മറ്റു പ്രശ്നങ്ങളേയും സഹിക്കാന്‍ ബാധ്യസ്ഥരായിത്തീരുന്നു. ചില്ലറ മോഷണങ്ങള്‍  മുതല്‍ അതീവ ഗുരുതരമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങള്‍  വരെ  യാത്രകളില്‍ അവരെ  വേട്ടയാടുന്നു .  ബസ്സിലും ട്രെയിനിലും സഹയാത്രികര്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന പലതരം ശല്യങ്ങള്‍ വലിയ  പ്രയാസമുണ്ടാക്കാറുണ്ട്.  ഓട്ടോയിലും ടാക്സിയിലുമുള്ള അരക്ഷിതാവസ്ഥയെ   നേരിടേണ്ടി വരാറുണ്ട്. നിയമവും സംരക്ഷണവും നടപ്പിലാക്കേണ്ട പോലീസും മറ്റുദ്യോഗസ്ഥരും പലപ്പോഴും കുറ്റവാളികളെ പ്രോല്‍സാഹിപ്പിക്കുന്നു.  അതേ  സമയം  തനിച്ച്  നേരം വൈകി  യാത്രകള്‍ ചെയ്യുന്നതെന്തിന് എന്ന ഭയങ്കര  ചോദ്യം ഉന്നയിച്ച്  സ്ത്രീകളെ  കൂടുതല്‍  നിസ്സഹായരാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിനും പുറമേ സാധിക്കുന്ന സന്ദര്‍ഭങ്ങളിലെല്ലാം പോലീസും ഉദ്യോഗസ്ഥരും കുറ്റവാളികളുടെ കുപ്പായത്തില്‍ കയറിക്കൂടാറുമുണ്ട്.

 മൂത്രപ്പുരകളും  കക്കൂസുകളും  ഇല്ലാത്തിലുള്ള  പരാതിയും അമര്‍ഷവും മറ്റു പല ബുദ്ധിമുട്ടുകളെയും വിഴുങ്ങി ശീലിക്കുന്ന കൂട്ടത്തില്‍ സ്ത്രീ യാത്രക്കാര്‍ക്ക് വിഴുങ്ങേണ്ടതായി തന്നെ  വരുന്നു. ഇനി അബദ്ധത്തില്‍ വല്ല  കക്കൂസുകളും കാണപ്പെടുകയാണെങ്കില്‍  സുരക്ഷിതത്വക്കുറവും വൃത്തിഹീനതയും നിമിത്തം ആ പരിസരത്തിലേക്ക് അടുക്കാന്‍  സാധിക്കുകയില്ല.   സ്ത്രീ യാത്രക്കാര്‍ക്ക് ആരാധനാ സൌകര്യങ്ങള്‍ ഉള്ളതായി വലിയ ബോര്‍ഡുകള്‍ പലയിടത്തും  കാണാറുണ്ട് . സ്ത്രീകള്‍ക്ക്  പലപ്പോഴും ദൈവം മാത്രമേ തുണയാവാറുള്ളൂ എന്നുള്ളപ്പോള്‍ പ്രത്യേകിച്ചും  ദൈവത്തെ സാധിക്കുമ്പോഴെല്ലാം ആരാധിക്കുന്നത്  നല്ല കാര്യം തന്നെയാണ് . എന്നാല്‍ ജാതിമതഭേദമില്ലാതെ  സ്ത്രീ യാത്രക്കാര്‍ക്ക് സുരക്ഷിതമായ വൃത്തിയുള്ള പ്രാഥമിക സൌകര്യങ്ങള്‍ ഉള്ളതായി ബോര്‍ഡുകള്‍ പ്രത്യക്ഷപ്പെടണമെന്ന്  നീണ്ട യാത്രകളില്‍ പലപ്പോഴും ഞാന്‍ ആഗ്രഹിച്ചുപോയിട്ടുണ്ട്.  

നമ്മൂടെ നഗരങ്ങളിലും ഗ്രാമങ്ങളിലും  വഴി വിളക്കുകള്‍  തീരെ ഇല്ലാത്ത  റോഡുകള്‍ ധാരാളമുണ്ട്. വിളക്കുകള്‍ ഉണ്ടെങ്കില്‍ തന്നെ മങ്ങിമങ്ങിക്കത്തുന്നവയായിരിക്കും . അല്‍പം നേരം വൈകിയാല്‍  പോ ലും ആകെ ഇരുണ്ട് പോകുന്ന ഈ റോഡുകള്‍ നമ്മുടെ ഒറ്റയ്ക്കള്ള യാത്രകളില്‍ ഭയപ്പെടുത്തുന്ന യാഥാര്‍ഥ്യങ്ങളാണ്.  പട്ടിണി കിടന്ന് ആരോഗ്യം നശിച്ച  നാല്‍ക്കാലികളും തെരുവു നായ്ക്കളും ഈ നിരത്തുകളില്‍ അലഞ്ഞു  തിരിയുന്നു. അവയുടെ  കോപത്തിനിരയായവര്‍ക്ക്  മാത്രമേ ആ ബുദ്ധിമുട്ട്  ഒരുപക്ഷെ, മനസ്സിലാക്കാനും കഴിയുകയുള്ളൂ.

സമയം പാലിക്കുന്നതില്‍  യാതൊരു താല്‍പര്യവുമില്ലാത്ത നമ്മുടെ  എല്ലാ പൊതുയാത്രാ  മാധ്യമങ്ങളും യാത്രകളെ  ദുരിതപൂര്‍ണമാക്കുന്നതില്‍ വലിയ പങ്കു വഹിക്കുന്നുണ്ട്. അസമയത്ത് അപരിചിതമായ  സ്ഥലങ്ങളില്‍ എത്തിപ്പെടുമ്പോള്‍ ഭയം  ഭേദിക്കാനാവാത്ത  ഒരു വലിയ കൂടാരമായി നമ്മെ പൊതിയുന്നു. നമ്മൂടെ നാട്, സ്വതന്ത്ര ഭാരതം എന്നൊക്കെ വിശ്വസിക്കുമ്പോഴും  അപരിചിതമായ ഒരു വിദേശ രാജ്യത്ത്  എത്തിയതു പോലെ അന്തരംഗം ഭയപൂരിതമാവുകയാണു ചെയ്യുന്നത്.

ഇത്രയെല്ലാം ബുദ്ധിമുട്ടി യാത്ര ചെയ്യുന്നതെന്തിനെന്ന്  ആരെങ്കിലും  ചിന്തിച്ചു പോയാല്‍  അവരെ കുറ്റപ്പെടുത്താനാകുമോ?

ഈ പറഞ്ഞ പ്രയാസങ്ങളൊക്കെയും  തീര്‍ച്ചയായും  ഏറിയും  കുറഞ്ഞും പുരുഷന്മാരെയും  ബാധിക്കുന്നവ തന്നെയാണ്. എങ്കിലും ഹേയ്, ഞങ്ങള്‍ക്ക്  അങ്ങനെയുള്ള ഒരു പ്രയാസവും ഇല്ലെന്ന് ഭാവിച്ച്,  ഞങ്ങള്‍ അതിശക്തരാണെന്ന്  ഉദ്ഘോഷിച്ച് , നിലവിലുള്ള  കഷ്ടപ്പാടുകളെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്യാനുള്ള  സമരങ്ങളില്‍  ഏര്‍പ്പെടാതെ,  അവയെ  അതേ പടി നിലനിര്‍ത്തുന്നതില്‍  പുരുഷന്മാര്‍ വലിയ പങ്ക് വഹിക്കുന്നുണ്ട്.  സൌകര്യങ്ങളില്ലായ്മയില്‍  ഇമ്മാതിരി  കേമത്തം കാണിക്കാനാവുമെങ്കില്‍  ഇല്ലായ്മയും കഷ്ടപ്പാടും അതുപോലെ തുടര്‍ന്നുകൊള്ളട്ടെ എന്നര്‍ഥം. കേമന്‍ എന്ന് ഭാവിക്കാനാവാത്ത വിധം സൌകര്യങ്ങളും പൊതുജീവിത നിലവാരവും മെച്ചപ്പെട്ടാല്‍ എന്തു ചെയ്യുമെന്ന് പുരുഷന്മാര്‍ ചിലപ്പോഴൊക്കെയെങ്കിലും  പരിഭ്രമിക്കുന്നുണ്ട്.    

എന്നാലും, എല്ലാ കഷ്ടപ്പാടുകള്‍ക്കിടയിലും  യാത്രകള്‍ക്ക്  മാത്രം  പ്രദാനം ചെയ്യാന്‍ കഴിയുന്ന  ചില മനോഹര നിമിഷങ്ങളുണ്ട്. ഇരുപത്തഞ്ചു വയസ്സില്‍  ജീവിതത്തിലാദ്യമായി  ട്രെയിനില്‍ കയറുന്ന പെണ്‍കുട്ടി , വിവാഹം കഴിച്ച് തന്നെ ദൂരദേശത്തേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ട് പോവുന്ന ഭര്‍ത്താവിനെ നാണത്തില്‍  പൊതിഞ്ഞ  പുഞ്ചിരിയും അതിശയം തുളുമ്പുന്ന  കൌതുകവുമായി കടാക്ഷിക്കുന്ന മനോഹരദൃശ്യം ഒരു ദൂരയാത്ര എനിക്കു തന്നതാണ്. ആ കാഴ്ചയുടെ ഉന്മേഷം ഇപ്പോഴും എന്നെ വിട്ടു പിരിഞ്ഞിട്ടില്ല.

ഓരോ യാത്രയും ഒരു  പുതിയ ലോകത്തേക്കുള്ള കാല്‍വെപ്പാണ്.